BLOEDEND TANDVLEES
Bloedend tandvlees ontstaat doordat bacterien zich ophopen langs de rand van het tandvlees. Het lichaam maakt als afweer kleine bloedvaatjes aan die de viezigheid proberen op te ruimen. Dit is ongezond voor de rest van het lichaam. De mond dient dagelijks goed schoon te zijn
Oorzaken van bloedend tandvlees:
– Bacteriën in de mond, door bacteriën in de mond, in de tandplak en op de tong.
– Matige mondverzorging: Dit kan leiden tot een bloedend tandvlees.
– Medicatie, bijv. bloedverdunners bloedt het tandvlees sneller
MONDGEUR
Naarmate mensen ouder worden, neemt de frequentie van een slechte adem toe. Ongeveer een kwart van de 70-plussers heeft last van een slechte adem. Vooral in de laatste levensfase, kan een vieze mondgeur een belemmering vormen voor goed afscheid.
Oorzaken van een slechte adem:
– Bacteriën in de mond, door bacteriën in de mond, in de tandplak en op de tong.
– Matige mondverzorging: Dit kan leiden tot een onaangename geur.
– Droge mond, door bijvoorbeeld medicijngebruik (check ook medicijnlijst)
Belang van palliatieve zorg:
In de palliatieve fase is het extra belangrijk om aandacht te besteden aan een slechte adem.
Patiënten dragen soms een prothese, maar deze kan belastend zijn en wordt vaak uitgedaan.
CLIENT WIL SPONTAAN DE GEBITSPROTHESE NIET MEER IN
Als de client spontaan de gebitsprothese niet meer wil dragen is er vaak iets aan de hand in het mondslijmvlies waardoor de gebitsprothese pijn doet. Sluit eerst de zaken uit die je zelf kunt beoordelen
Oorzaken pijn onder een gebitsprothese
– Een aft, er kan een klein zweertje zitten (zie ook beeldbank). Verlicht de client door de gebitsprotheses tijdelijk minder te dragen tot de aft weer weg is
– De prothese kan vies zijn, als er (langdurig) vuil opgehoopd heeft kan het pijn gaan doen. Reinig de prothese en plaats hem terug.
CLIENT WIL LANGDURIG DE GEBITSPROTHESE NIET MEER IN
Als de client de gebitsprothese structureel niet meer wil dragen is kan het ook zijn dat het besef wegraakt. De client snapt niet meer goed wat een gebitsprothese is en vind het naar als je de tanden in en uit doet. Het is belangrijk dit gedrag goed te noteren en dit gedrag te bespreken tijdens een gedragsvisite en ook met familie.
GEVOLGEN VAN HET NIET LANGER DRAGEN VAN DE GEBITSPROTHESE
– Verandering van uiterlijk: Familie kan het heel naar vinden dat hun familielid de gebitsprothese niet meer draagt. Het is afscheid nemen van een gezicht en uiterlijk. Het is goed om tijdig in gesprek te gaan met familie en het mee te nemen in een M.D.O zodat ook de arts betrokken is bij dit dialoog.
– Verandering van eetgedrag. Het is verbazend hoe sommige clienten nog steeds goed kunnen eten zonder gebitsprothese in de mond. Het is niet van te voren in te schatten hoe dit gaat verlopen. Het is belangrijk om contact te leggen met de dietist van de afdeling.
EEN GEBITSPROTHESE MOET GOED PASSEND ZIJN
Lijm de gebitsprothese tijdelijk vast met fixodent tot dat de client weer op gewicht is. Zit de gebitsprothese dan nog niet goed, schakel dan de mondzorgverlener in.
EEN GEBITSPROTHESE MOET GOED PASSEND ZIJN
Lijm de gebitsprothese tijdelijk vast met fixodent en schakel de mondzorgverlener in
WIE KOMEN ER IN AANMERKING VOOR WLZ MONDZORG
Alleen als een verzekerde in een Wlz-instelling verblijft en van die instelling verblijf met behandeling krijgt, is tandheelkundige zorg onderdeel van de Wlz-zorg die de instelling moet bieden. De kosten van de mondzorgverlener worden dan vanuit de Wlz betaald.
KOSTEN WLZ MONDZORGVERLENER
Mondzorgverleners kosten ruim 150 euro per uur. Het is daarom belangrijk om ze in te schakelen indien echt noodzakelijk.
ANNULEREN TANDARTS VERZEKERING
De tandheelkundige verzekering mag niet langer belast worden dus deze kan door familie afgezegd worden.
WELKE TANDENBORSTEL IS HET BESTE?
Er is geen ‘beste’ tandenborstel, het gaat erom wie de tandenborstel goed hanteert. Daarom is het belangrijk om een tandenborstel te gebruiken die prettig in de hand ligt, en indien mogelijk geschikt is om een handvat erom heen te schuiven. Elektrische tandenborstels kunnen enorm prettig zijn voor clienten en hun verzorgers. En de Barman tandenborstels zijn in vele gevallen handig als de client een bijtreflex heeft. Door het bijten raak je toch drie kanten van de tanden en kiezen.
A – TePe compact
B – TePe handvat
C – Elektrische tandenborstel
D – Barmann borstel
E – Gebitsprothese borstel
WELKE MEDICATIES HEBBEN INVLOED OP TANDEN EN/OF TANDVLEES?
Sommige medicijnen hebben als bijwerking dat de speekselklieren worden geremd in de afgifte van speeksel.
Dat geldt met name voor medicijnen tegen hoge bloeddruk, slaapmiddelen en antidepressiva. Daarnaast zijn er ook medicaties die speekselklierafwijkingen en pijn in de mond veroorzaken, teveel speeksel of smaakstoornissen geven. Ook kunnen medicaties tandvleesbloedingen geven of afwijkingen geven in de zwelling. Slechte adem en verkleuringen kunnen ook een gevolg zijn van medicaties. Hieronder een overzicht ter inzage:
ONDERSTEUNING BIJ WEIGERGEDRAG DAGELIJKSE MONDVERZORGING
Weigergedrag is lastig voor de samenwerking met de client, en werkt nadeling door stress. Voorbeelden kunnen zijn: wegdraaien, mond dichthouden, tandenborstel wegduwen, bijten slaan of roepen.
PRAAT MET COLLEGA”S
Omdat afweergedrag nooit de reden mag zijn om de dagelijkse mondverzorging achterwege te laten is het belangrijk om het gedrag te rapporteren zodat het meegenomen kan worden in een gedragsvisite met arts of psycholoog.
WET ZORG EN DWANG
Als het afwerend gedrag structureel is kan e wet zorg en dwang ingezet worden om de dagelijkse mondverzorging uit te voeren. Bedenk wel dat dit het laatste redmiddel is
NEEM ONDERSTAANDE INFO BIJ WEIGERGEDRAG GOED DOOR
Kom je er niet uit dan schroom niet dit te melden bij de betrokken mondzorgverlener.
UITLEG BEELDBANK
Deze informatie is informatief bedoeld om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken en oplossingen. Deze informatie is niet bedoeld ter vervanging van het medisch advies. Bij twijfel overleg altijd met de S.O.G.
ORALE CANDIDIASIS
Candida is een aandoening die optreedt door de opbouw van een schimmel (Candida albicans) in de mondslijmvliezen. Iedereen kan hier last krijgen. Het betreft vaak ouderen, en mensen met een verzwakt immuunsysteem.
ACTIE
Schakel de S.O.G in
AMALGAAN TATOUAGE
Een zogenaamde metaalpigmentatie komt regelmatig en stamt uit de tijd dat men nog veel grijze vullingen gebruikte. Het zijn verkleuringen van stukjes vulmateriaal.
ACTIE
Behandeling is niet noodzakelijk.
AFTEN
Aften komen bij ongeveer 20% van de bevolking voor en zijn meestal kleine ovalen/ronde zweertjes die voorkomen op het zachte tandvlees en/of slijmvlies. Aften verdwijnen meestal binnen twee weken
ACTIE
Behandeling is niet noodzakelijk maar bij clienten met een gebitsprothese kan tijdelijk minder dragen verlichting geven.
CHEILITIS ANGULARIS
Cheilitis angularis, komt vrij regelmatig voor, vooral bij ouderen met een te grote gebitsprothese. Niet zelden wordt de ontsteking gecompliceerd door een infectie met een schimmel (candida albicans) of een huidbacterie.
ACTIE
Schakel de mondzorgverlener in.
STOMATITIS
Stomatitis is een ontsteking van het mondslijmvlies en kan soms plaatselijk voorkomen op het door een gebitsprothese bedekte slijmvlies. Het kan ontstaan door druk/beweging van de gebitsprothese of bijv. schimmels een rol spelen.
ACTIE
Gebitsprothese in nacht uitdoen en droog bewaren.
HERPES LABIALES
Herpes labiales, oftewel een koortslip komt regelmatig voor en wordt voornamelijk veroorzaakt door het herpes simplex virus. De blaasjes ontstaan vaak na wondjes, zonlicht of periodes van vermoeidheid en/of verminderde afweer.
ACTIE
Schakel de S.O.G in voor Zovirax zalf – dit kan het onstaan niet voorkomen maar wel de genezing bespoedigen.
TORI MANDIBULARES
Een torus mandibularis is een uitstulping aan het bot aan de tongzijde van de onderkaak. Meestal komt deze beenharde zwelling zowel links als rechts voor en kunnen het meerdere zijn. De zwelling veroorzaakt geen klachten en de meeste patiënten zijn zich ook niet van de aanwezigheid bewust.
ACTIE
Behandeling is niet noodzakelijk.
FISUURTONG
Fissuurtong is de aanduiding voor sterke groefvorming in het slijmvlies van de tongrug. Meestal ontstaat het pas op volwassen leeftijd. Het is een onschuldige aandoening, welke soms klachten geeft door achterblijven van voedsel in de groefjes.
ACTIE
Reinig de tong enkele malen per dag van achter naar voren te reinigen met een zachte tandenborstel en lauw water.
MUCOKELE
Een mucokèle of een slijmcyste is een ophoping van speeksel door waarschijnlijk een beschadiging van de afvoergang van de desbetreffende speekselkliertjes. De afwijking komt meestal in de onderlip en mondbodem voor maar ook in de bovenkaak in de wangen waardoor de client een dikke wang krijgt.
ACTIE
Schakel de S.O.G in als het na een week nog niet opgelost is.
LEUKOPLAKIE
Leukoplakie is een witte aandoening van het mondslijmvlies. De belangrijkste oorzaak hiervan is chronische irritatie, vaak bij rokers. Soms is er geen duidelijke oorzaak aanwezig.Het kan op iedere plaats in de mond voorkomen, soms op meer plaatsen.
ACTIE
Schakel de S.O.G in